Energoinwest SERWIS
Energoinwest SERWIS başlıca olarak Pątnów I, Pątnów II ve Konin enerji santrallerinde yakıt olarak kullanılan linyit çıkarmaktadır. Kömür madeninde robotize hale getirilen ilk kaynak istasyonu 1992 yılında devreye alınmış ve sonraki yıllarda daha çok sayıda robot monte edilmiştir. Robotizasyon sayesinde madende kömür çıkarırken aşınan ve bu nedenle sık sık değiştirilmesi gereken belirli makine parçalarının üretimi başarılı bir şekilde otomatik hale getirilmiştir. Bu da şirketin, kova dişlerinin maden ocağına tedarik işlemini sorunsuz hale getirmesine olanak sağlayarak kazının sürekliliğine önemli ölçüde etki etmiştir. Aşağıdaki örnek çalışma, Energoinwest SERWIS şirketinde P-2 Departman Yöneticisi olan Sn. Stanisław Nożewski tarafından verilmiştir.
Endüstriyel robotlar kömür çıkarma işinde hangi biçimlerde kullanılmaktadır?
Elbette dolaylı bir biçimde kullanılmaktadırlar. Kömür çıkartmak için öncelikle maden yatağının üzerindeki toprak katmanı kaldırmamız gerekir. Bu amaçla ekskavatörler kullanırız. Ekskavatörler, kova tekerlekleri ile donatılmıştır ve kovada toplanan toprağı kırmak için kovaların köşeleri ve dişleri kullanılır. Diş üretimini otomatik hale getirdik (bunlar şirket içinde değiştirilebilir ZWN-1 ve ZWN-1M dişleri olarak adlandırılmaktadır). Bu sayede imalat esnekliği ve tekrarlanabilirliğini artırabilir duruma geldik. Ayrıca, kaynak malzemelerine olan talepte bir azalma da gördük.
İmalat esnekliği açısından, kullandığımız robot (FANUC ARC Mate 100iC) çok sayıda program için depolama kapasitesi özelliğine sahiptir. Dolayısıyla, eğer yalnızca imale edilen parçayı değiştirmek istersek (bu parça ZWN-1 kısa diş veya ZWN-1M uzun diş olabilir), operatörün bir anahtar konumunu değiştirerek uygun bir programı seçmesi yeterlidir.
İmalat tekrarlanabilirliği açısından ise endüstriyel bir robot, aynı noktaya birebir aynı kaynağı uygulayacaktır. Manuel kaynak genellikle yeterli tekrarlanabilirliği ve kaynak kalitesini garanti etmediğinden çoğu durumda düzeltmeler yapmak gereklidir. Değerli zaman boşa harcanır ve gereksiz masraflar çıkar ve bu da daha düşük üretim verimliliği anlamına gelir.
Otomasyon ayrıca, manuel kaynakta görünmesi muhtemel aşırı kalın kaynak sayısını da azalttı. Bir kaynakçı, yapılan her kaynak için genellikle bir güvenlik marjini kullanır ve bu nedenle de gerekenden daha fazla kaynak malzemesi harcar. Bir robot ise malzeme kullanımı konusunda daha hassas ve etkindir ve bu da önemli ölçüde tasarruf anlamına gelir.
Üretim prosesi otomasyonu, sağladığı tasarruflar dışında tesisinizin verimliliğini ne şekilde etkiledi?
Biz yılda 25.000 civarında diş yapıyoruz. Böyle bir üretim için bize normalde üç ila dört çalışan gerekir. Şimdi, aynı sayıda dişi yapmak için iki endüstriyel robot kullanıyoruz ve bunların tek bir kişi tarafından çalıştırılması ise aralarındaki farkı oluşturuyor. Ayrıca, bu robotların verimliliğinin çok yüksek olduğundan da söz etmeliyim: bir işçi günde 40 dişe kadar kaynak yapabilirken bir robot ise aynı süre içinde %100'den daha fazla olarak 70 dişe kadar kaynak yapabiliyor.
Tesisimizdeki endüstriyel robotlar, günde toplam on altı saat olmak üzere iki vardiyada çalışıyor. Öğle tatili gerekmiyor, hastalık izni almıyorlar veya sosyal sigorta istemiyorlar; sürekli çalışıyorlar. Bunun sonucunda da maden çalışmalarında diş yedeği eksikliğinden dolayı herhangi bir duruş olasılığı da yok.
Yani şirketinizde robotların kullanılması istihdamda bir azalmaya mı yol açtı?
İlk ve en öncelikli olarak belirtmek isterim ki herhangi bir personel fazlası vermediğimiz gibi işi yapacak eleman eksiğimiz oldu. Daha önceleri, üretimi sürdürmek için manuel kaynak istasyonlarına ekstra çalışan eklemek zorunda kalıyorduk, fakat yeni işler sürekli ekleniyordu ve hep programın gerisinde kalıyorduk. Monte edilen ili robot, önemli miktarda iş yükünden bizi kurtardı. Onları, kova dişlerini kaynatmakla görevlendirdik ve çalışanları da köşe kaynakları gibi diğer görevlere kaydırdık. Sonuç olarak her iki proses de çok daha hızlı hale geldi.
Yani, yalnızca işten çıkarmaları önlemekle kalmadık, çalışanlarımız da robotların uygulanmasından toplamda fayda sağlamış oldu. Ayrıca, diş imalatının robotizasyonunun, departmanımızdaki genel güvenlik düzeyini artırdığını da belirtmem gerek. Şu anda iş istasyonlarımız, kaynak dumanını dışarı çeken aspiratörlerle donatılmış durumda. Manuel kaynak istasyonlarında bu dumanların giderilmesi çok daha zordu. Şimdi ise robotize iş istasyonlarının operatörleri, morötesi ve kızılötesi radyasyona maruz kalmıyorlar. Robotlar, işçileri yalnızca sert ve zor proseslerden ayırmamızı değil, aynı zamanda sağlıklarına da çok zararlı iş yerlerinden ayırmamıza olanak sağladı.
Elbette yönetim için de faydaları oldu. Robotlarımız tümüyle çalışabilir durumdaysa, programlanan görevleri yapacaklarına güvenebiliyoruz. Madenimizde olduğu gibi, bakım departmanı da sonraki gün tedarik edilmesi gereken 200 kova dişine gereksinim duyarsa, bunu sağlayabileceğimizi neredeyse %100 kesinlikle bilebiliyoruz. Endüstriyel bir robot hastalanmaz ve her zaman yerinde hazırdır.
Robotlarla olan bu deneyiminiz, sizi bunun gibi ekipmana ilave yatırım yapmaya teşvik ediyor mu?
İlave iki endüstriyel robot almayı planlıyoruz. En az iki, çünkü 1990'lardan kalmış eski robotların ne kadar daha çalışacağını bilmiyoruz. Eğer değiştirilmeleri gerekiyorsa, kesinlikle birkaç tane daha alacağız.
Ayrıca, şunu açıkça ifade etmek isterim ki robotizasyonu daha ileri götürme konusunda hiçbir korkumuz yok ve buna başlamaya karar verdiğimiz için memnunuz. FANUC robotları 2009'dan beri güvenilir bir şekilde çalıştı; tamamen işlevsel ve arıza çıkarmayan robotlar. Ayrıca, robot uuygulama ve çalıştırma konusunda önemli miktarda deneyimimiz var. Fakat muhtemelen en önemli olan konu ise robotize kaynak istasyonlarındaki yatırımın, iş parçaları için çok üretim ve yüksek talep durumunda çok hızlı geri döndüğüdür. Yatırımımızın geri dönüşünü bir yıl içinde sağladık.
